«Касмічныя» бярозкі на мінскай зямлі

Пра тое, што касманаўт Алег Навіцкі нярэдка тэлефанаваў мастаку Івану Міско з самой арбіты, не ведае толькі нецікаўны. Маюць зносіны ўлюбёныя ў космас людзі і на больш меншых адлегласцях. Кожны раз, калі касманаўт бывае на малой радзіме, не абмінае ён і яшчэ адно месца, якое таксама стала родным, — майстэрню творцы.

Вось і на гэты раз завітаў да Івана Міско. Ды не адзін — з жонкай Юліяй і дачкой Янай. Ды не з пустымі рукамі: прывёз з роднай Чэрвеньшчыны бярозку. Вырашылі пасадзіць каля майстэрні, за тры крокі ад той, якую гадоў трыццаць таму пасадзілі першыя беларускія касманаўты Пётр Клімук і Уладзімір Кавалёнак.

— Гэта ўжо стала добрай традыцыяй. І вельмі хацелася б, каб яна набыла больш буйныя маштабы, — гаворыць народны мастак Беларусі і раскрывае сакрэт, што робіць дзеля гэтага ўсё магчымае: — Была размова з прадстаўнікамі горада аб тым, што ў Мінску будзе закладзена алея, дзе кожны касманаўт, які прыедзе ў беларускую сталіцу, зможа пасадзіць дрэва. Яна плануецца дзесьці ў тым месцы, дзе знаходзіцца вуліца Касманаўтаў. Ёсць такая задума, каб там адкрыць кавярню, якая б называлася «Космас». Касманаўты паабяцалі, што дапамогуць скласці цікавае касмічнае меню. А я, у сваю чаргу, распрацаваў эскіз для тарцовай сцяны шматпавярховага дома на гэтай вуліцы. Гэта будзе вялізны рэльеф, выкананы ў метале, прысвечаны Клімуку, Кавалёнку і Навіцкаму. Засталося толькі знайсці спонсара.

Гэта ўсё ў далёкай перспектыве. А што да больш хуткіх падзей, то ў канцы года павінна выйсці кніга пра Алега Навіцкага, якую напісала яго жонка. «Гэта добры дзённік аб жыцці касманаўта, — прыадкрывае таямніцы Іван Якімавіч. — Падчас апошняй сустрэчы мы абмеркавалі некаторыя старонкі з кнігі. Гэта будзе цікава! Акрамя таго, там прадстаўлена шмат фотаілюстрацый, якія Алег Навіцкі зрабіў у космасе».

Алег Навіцкі не шкадуе свайго часу, каб чарговы раз папазіраваць для майстра. Вось і на гэты раз затрымаўся. Два яго партрэты ўжо гатовы, апошні — чакае завяршэння.

— Мы з ім вельмі пасябравалі, — прызнаецца скульптар. — Гэта было ў Зорным гарадку, гады два таму. Там я і пачаў працу. Зрабіў першы эцюд, але завяршэнне адбылося тут, у майстэрні. Зараз працую над яго трэцім партрэтам. Спыніцца ніяк не магу: вельмі цікавы чалавек, незвычайная фактура. Кожны раз, як Алег прыязджае, ён быццам бы адзін і той жа, але ў той жа час вельмі розны. Таму ўвесь час вяду пошукі яго ўнутранага стану, шукаю глыбіню: для мяне галоўнае — не стварыць фотакопію, а адлюстраваць ўнутранае аблічча чалавека.

Ці атрымаецца гэта ў аўтара, гледачы змогуць ацаніць падчас персанальнай выставы Івана Міско, якая адбудзецца вясной у мастацкай галерэі Савіцкага. Дарэчы, там пройдзе і адна з прэзентацый кнігі пра трэцяга беларускага касманаўта. Космас будзе ўсюды!

Вераніка КАНЮТА