Шчыра скажу, ніколі не думаў, што пра гэта зноў давядзецца ўспамінаць. Тыя падзеі я даўно палічыў для сябе закрытымі. Але зараз мушу сказаць некалькі слоў. Я ехаў у тым поездзе метрапалітэна, вагон якога 11 красавіка 2011 года быў узарваны. На шчасце, не пацярпеў менавіта фізічна, хаця той малюнак і цяпер — варта толькі прыгадаць — стаіць перад вачыма. Дык вось, на ўласны досвед магу сказаць, наколькі параўнальна хутка большасць з нас забывае пра трагедыю, якая асабіста цябе не закранула.
Я не кажу пра бяздушнасць, відаць, так і трэба. Чаго не скажаш пра родных, блізкіх ахвяр. Калі іншыя забудуцца пра бяду, менавіта гэтым людзям яшчэ доўгі час не будуць даваць спакою не толькі пісьмовыя сведчанні ў выглядзе адказаў на пытанні праваахоўнікаў, але і тое, што па нарастаючай пачне з'яўляцца ў інтэрнэце...
Некалі ў журналіста, які пісаў пра тое ці іншае здарэнне, быў час — ад некалькі гадзін да цэлага працоўнага дня, — каб падрыхтаваць публікацыю. Прынамсі, газету не маглі надрукаваць раней наступнага ранку, апярэдзіць газетчыкаў маглі хіба што радыйшчыкі і тэлевізіёншчыкі. Але не ўсе глядзелі ўвечары тэлевізар ці слухалі радыё, таму многія чытачы даведваліся пра навіны ранкам або ўвогуле на працягу наступнага дня. Адпаведна, у журналіста быў час, каб праверыць звесткі. Цяпер усё інакш. Трансляцыя ў сеціве ідзе анлайн або па «гарачых слядах».
...Пацярпелых у гандлёвым цэнтры ўпачатку назвалі дзяўчатамі. Потым высветлілася, што загінулая і адна з параненых — жанчыны за 40 гадоў. Работніцу назвалі сіратой, а яе дзіця — інвалідам. Потым было ўдакладненне, што ў жанчыны была сям'я, а муж абверг чутку пра інваліднасць дачкі, сказаўшы толькі пра праблемы са слыхам. Між іншым, у інтэрнэце пісалі, што побач з целам забітай маці тэлефон разрываўся ад званкоў ад сына... Так, ёсць папярэдняя інфармацыя, якая потым удакладняецца: устанавіць усё і адразу бывае немагчыма. Але яна і не агалошваецца. Дарэчы, цікава, як практычна праз суткі ў інтэрнэце з'явілася фота затрыманага? Кадры, як паведамлялася, былі з запісу следчых дзеянняў...
Чаму здзіўляцца, што неўзабаве было агучана імя, месца вучобы затрыманага. Працэс быў запушчаны, астатняе — справа тэхнікі. Сціплыя (для прэсы, але не ў сеціве) каментарыі даюць аднагрупнікі, рэктар... Вось ужо інтэрв'ю з бацькам падазраванага, іншымі яго роднымі. Магчымага злачынцу пазнае спартыўны трэнер... Друкаваныя выданні ў выдачы інфармацыі відавочна прайграюць інтэрнэт-парталам, але мусяць «падцягвацца». Прынамсі, у іх звесткі не такія супрацьлеглыя і больш правераныя. Затое можна ўжо спрабаваць абагульняць, рабіць нейкія папярэднія высновы ці хоць бы выказваць меркаванні...
І ўсе мы, не адрываючыся ад манітораў, чакаем чарговай порцыі звестак.
А як па мне, дык не мае вялікага значэння, у якой ВНУ вучыўся гэты нелюдзь і за якія грошы ён купіў бензапілу. Галоўнае — ЧАМУ ён пайшоў на гэта.
І не ўсе задумваюцца і памятаюць, што менавіта ў гэты час хаваюць забітую ў гандлёвым цэнтры жанчыну. Што ў яе сям'ю раптоўна прыйшло гора, якое, як высвятляецца, магло здарыцца з кожным. І вось гэта «З КОЖНЫМ» самае, на мой погляд, страшнае. Тое, што было нельга і пра што ніхто не думаў, аказалася для некага дазвольным. «Як такое стала магчымым?» — задаваўся я пяць гадоў таму пытаннем разам з іншымі пасля выбуху ў метрапалітэне. Задаю сабе гэта пытанне і цяпер...
Сяргей РАСОЛЬКА
Фота БЕЛТА
«Залатая падаплёка крылаў... »
Лёс другога зборніка ў літаратарскай кар’еры — самы складаны.
На пытанні «Звязды» адказвае галоўны рэдактар расійскага літаратурнага часопіса «Москва».
Ужо традыцыя з нагоды Дня роднай мовы прапаноўваць чытачам праверыць свае веды.
