«Гляджу на боты, ножкі, брук... Як падшыванец, як хлапчук...»

Божухна, як пралятае час! З гадамі толькі тое і робіш, здаецца, што прыбіраеш ёлку ды разбіраеш…

Карацей — хутка зноў у лазню.

Туды, як вы памятаеце, вельмі шмат хто ходзіць 31 снежня, бо гэта ўжо традыцыя. Цяпер, яна, праўда, трохі змянілася: з таго ж 31-га шмат хто ходзіць без... грошай. Што, напэўна, заканамерна — святы, падарункі, госці. Нехта да нас, да некага мы — пехатой, на кані, на машыне, у новых боціках (для жанчын гэта, кажуць, лекі, а на леках не эканомяць!), у валёнках…

Вы ўжо глянулі на верхні здымак і зразумелі, што сёння гутарка (а павядуць яе, ну, вядома ж, чытачы «Звязды»!) пра самае галоўнае! («Рух — гэта жыццё», — пачула адна жанчынка і пайшла на каток. Пакаталася там на каньках, потым — на каленях, потым — тварам па лёдзе, а ўрэшце — на «хуткай» — у бок найбліжэйшай бальніцы.)

Але ж зараз не пра яе.

---

«Модна цяпер праводзіць розныя тэсты, — у першых радках свайго ліста піша спадар Валерый Гаўрыш з Чавусаў. — Ну, вось напрыклад: кампаніі маладых (ці не вельмі) прапануецца „набор“ з адмысловых рознакаляровых фігур. Нехта выбірае сабе чорны квадрат, нехта — жоўты круг, чырвоны трохкутнік, зялёны авал... І такім чынам „гаворыць“ іншым, што ён за чалавек, які ў яго настрой, як ён можа павесці сябе ў пэўных абставінах...»

Нешта падобнае, як лічыць Валерый Мікалаевіч, прапануецца і на здымку, што, згадзіцеся, цалкам лагічна:

Калі на спаднічку

ты глядзіш ўпарта,

Значыцца, сяброўку

ўжо заводзіць варта.

А калі спачатку

позірк на валёнкі,

Каб нацерла спіну,

папрасіся ў жонкі.

Калі ж ты вачыма

выбіраеш колы,

То — чакай —

даішнік

спыніць невясёлы.

Ён цябе адпусціць, —

ты паедзеш з сумам,

Не да цешчы ў госці —

на замену гумы.

Што трэба, тое трэба. Ніхто з тым не спрачаецца: спадар Юрый Вінаградаў з Докшыцкага раёна проста канстатуе факт:

Завядзёнка — на машынах

Пад зіму мяняць рызіну...

Яно б лепш па халадзіне

У валёнках і дзяўчыне:

Яе роўненькія ножкі

Больш не мерзлі б на дарожках.

Чыстая праўда (у Аўцюках — сталіцы беларускага гумару — бывае чыстая брахня): у валёнках, ну, вядома ж, цяплей, але…

Грош такі — у ім два бакі: з тога ж канверта і пра тую ж (?) дзяўчыну:

Вельмі смелая Аленка

Паказала ўсім каленкі...

Хлопцы

елі іх вачамі

Не маглі заснуць

начамі!

А ў Ганны —

справы швах:

Дзеўка

ходзіць у штанах —

Ніхто вокам не вядзець,

Бо няма на што глядзець.

Спрэчная выснова, бо штаны цяпер бываюць такія, што ўсе «міні» адпачываюць! (Адна дзяўчына ў такое прыбралася, пакруцілася перад люстэркам, перад хлопцам, пытаецца: «Слухай, калі я нахіляюся, трусікі не відаць?» — «Не, — адказвае той, — але магла б і надзець».)

Гэта — вы здагадаліся — быў анекдот. Зноў жа чыстая праўда ад спадарыні Соф’і Кусянковай з вёскі Лучын, што на Рагачоўшчыне:

На гулянку

сёння Бэла

Порткі-клёшыкі

надзела.

Гала хітрая была:

У чым стаяла,

у тым пайшла:

Хлопцам,

ведала, «у модзе»,

Калі голая па «годзе».

Зрэшты, гэта ўсё — што называецца — за кадрам.

А шкада — у прыватнасці спадару Аляксандру Матошку з Расоншчыны:

Фотку, дзе валёнкі-колы,

Хтось абрэзаў для прыколу.

Той, хто цалкам бы глядзеў,

Далібог, памаладзеў!

Якраз гэта ўжо і праверана, прытым — найлепшым чынам, то-бок — на сабе: з таго самага «канверта» (у двукоссі, — бо па электроннай пошце):

Гляджу на боты,

ножкі, брук...

Як падшыванец,

як хлапчук!

А за плячыма —

голас жонкі:

— Пара б табе

купіць валёнкі.

Наша показка: не заглядвайся на чужых жанок — не скасееш, дык здурнееш. А здрурнеўшы, паводле спадара Івана Янкава з Мінска, чаго толькі не зробіш:

Перахоплівае дых,

Калі бачыш маладых!..

Каб суставы не мяняў,

Так, здаецца б, і дагнаў!

Амаль гэткія ж думкі і ў спадара Цімошкі з Валожыншчыны:

На падворку ў Міколы

Брукаванка і два колы,

Ножкі...

Шкода — састарэў,

Без валёнак бы сагрэў!

Як той казаў, волас сівее — розум шалее. Ну дагнаў (паводле спадара Янкава — з рызыкай для суставаў, а то і жыцця), ну сагрэў: далей — болей, як той казаў, а вось лепей ці не — пытанне.

Адказ ад класіка:

Мы гэткіх шлюбаў

многа знаем:

На кветках жэняцца карчы.

І тым карчам мы спачуваем,

Але не можам памагчы.

Зрэшты, мы крыху адхіліліся: час вярнуцца да нашых бараноў, то-бок да здымка — з валёнкамі, коламі, дзеўкамі: чаго яны там стаяць, ляжаць ды ходзяць, дакладна ведае спадарыня Войцік з Гродна:

Гаспадар тут!

І «з вусамі»:

Колы — памяняў на сані,

Зараз — боты

на валёнкі...

Вось і до...

Трымайся жонкі!

Добрая парада!

Пра тое ж, толькі здалёк і гледзячы на здымак, — спадар Мікалай Старых з Гомеля:

Янка ўвосень сані

ўзяўся рыхтаваць —

Колы без патрэбы

на траве ляжаць.

Нейкі Бураціна

выставіў валёнкі...

Ды шыбуе міма

дзеўка-незнаёмка,

Бо, падобна, з ёю

ідзе яе жаніх?

...Я, здаецца, сцяміў,

што «звязала» ўсіх:

І разгадка, людцы,

простая такая:

Кожны на тым здымку 

пару сваю мае.

А вось як знаходзіць, — пытанне.

Спроба адказу ў лісце спадара Валерыя Гаўрыша, які, гледзячы на здымак, міжволі ўспомніў нашу класіку і, вядома ж, Класіка — Янку Купалу. Данінай павагі яму радкі:

У гэткім строі

на хвілінку

Не ўяўляецца

Паўлінка!

Яе б

Якім не пакахаў...

Быкоўскі б —

хіба пакатаў...

Вось толькі б 

сватацца ці стаў?

Пра тое ж толькі іншымі словамі спадарыня Любоў Чыгрынава з Мінска:

Зранку ўдумала Маруся

Стаць какеткаю-спакусай,

Агаліла ножкі файна...

Ні спакусы ўжо,

ні тайны.

Бывае: хацела, мусіць, як лепей, атрымалася, як заўсёды. І каб толькі ў Марусі, а то ж (паводле спадара Мікалая Касмачэўскага з Наваполацка):

Прапануюць дзеўкі смела

Скарыстацца іхнім целам,

Але ўсё ж, зазначыць мушу:

Людзі болей

цэняць душы.

Што яшчэ? Ды відавочна, як лічаць сужэнцы Астроўскія з Мінска:

Тут —

музей пад чыстым небам...

Нам такія

вельмі трэба,

А то ж возьмем ды забудзем,

Як жылі калісьці людзі...

У цяжкай працы,

у горкім горы

Агаляцца?

Ганьба! Сорам...

На вазах усё вазілі,

У валёначках фарсілі...

Дай бог, помніць, разумець,

Гэта значыць — розум мець!

У Аўцюках вельмі трапна казалі: не лічы сябе разумным — будзь ім!

Гэтым прыгожым заклікам можна было б завяршыць сённяшні агляд, але ж ёсць у пошце яшчэ адзін — і не менш патрэбны. Як піша спадар Янкаў:

Я за модай не ганюся —

Мне яе

не даганяць...

Я да моладзі звярнуся,

Каб адно ёй пажадаць:

Ёсць галовы ў вас і сіла,

Можна шчасце будаваць...

Толькі б розуму хапіла

У міры жыць, не ваяваць!

Актуальнае пажаданне! А ўжо на фінішы года... Анекдот: «Фіма, ты ўжо нешта купіў да святочнага стала?» — «Такі-так!.. Адну бутэлечку белага віна, адну баначку чырвонай ікры і многа семак». — «Ой-вэй, а навошта?» — «Віно — каб выпіць, ікру — каб закусіць, а семкі — для таго, каб напляваць на ўсе магчымыя цяжкасці!»

Вось гэтага — аптымізму — хацелася б пажадаць усім чытачам «Звязды», усім удзельнікам конкурсу «Хто каго?».

А напрыканцы яшчэ і нагадаць, што на папярэднім здымку (гл. «Звязда», 25 кастрычніка г. г.) былі аматары плавання (на прыгожай рацэ, на мастках...) і найлепшыя радкі пра іх склалі мінчанка Любоў Чыгрынава і Валянціна Гудачкова з Жыткавічаў, спадары Іван Янкаў з Мінска, Віктар Сабалеўскі з Узды, Мікалай Камароўскі з Оршы, Аляксандр Матошка з Расоншчыны.

Вось з гэтым, апошнім меркаваннем многіх чытачоў, пагадзілася і журы маленькае рэдакцыйнае.

Такім чынам, прыз у выглядзе падпіскі на дарагую сэрцам газету на першы квартал 2024 года накіроўваецца ў вёску Янкавічы Расонскага раёна.

Хочаце, каб родная газета на роднай мове пяць разоў на тыдзень прыходзіла і да вас, тады варыянтаў два: першы — своечасова аформіць падпіску (на месяц, на два, на квартал ці паўгоддзе), другі — уважліва паглядзець на чарговы конкурсны здымак (унізе), прыдумаць подпіс (можна некалькі, але трапных, дасціпных, кароткіх (пажадана — не больш за восем радкоў) і даслаць у рэдакцыю.

Шанс на выйгрыш мае кожны.

Валянціна ДОЎНАР

Ад яе ж шчырыя прабачэнні ўсім, чые варыянты не трапілі на старонкі газеты — на гэты раз. Затое ў наступны…

Адзінае — пры ўмове, што аўтары будуць не толькі нешта пісаць, рыфмаваць, але і перачытваць тое, што атрымалася, думаць: а ці добра ж, ці ўдала, ці нельга лепей? То-бок — трошкі працаваць.

Усім, хто гэта рабіў, робіць і нават хацеў бы ў новым 2024-м — найшчырэйшы дзякуй! Ад чытачоў — таксама! З надыходзячым! І пішыце!