... Вартуй зямлі нязгаснае святло

У Віцебскай абласной бібліятэцы імя У. І. Леніна прайшла прэзентацыя паэтычнага зборніка «Зямлі нязгаснае святло».

Творчасць трох паэтаў, цесна звязаных з Віцебскам, Віцебшчынай, прадстаўлена ў адной кнізе, што пабачыла свет у Выдавецкім доме «Звязда», — Янкі Сіпакова, Алега Салтука, Анатоля Канапелькі. Іх жыццё і творчасць цесна звязаны з Віцебскам, Віцебшчынай.

«Вартуй зямлі нязгаснае святло,/ Лаві святло нябёсаў васільковых./ І не шкадуй, што некалі было/ Распачынаць жыццё сваё нанова./ Каб, як у тыя, даўнія, гады,/ На лесуновых сцежках заблудзіцца/ І на зары папіць жывой вады,/ Упаўшы на калені прад крыніцай...» (Алег Салтук). У кожнага з паэтаў, якія ўжо пайшлі з жыцця (Алег Салтук — у 2015-м; Янка Сіпакоў — у 2011-м; Анатоль Канапелька — у 2002 годзе), — свая творчая, паэтычная далучанасць да Віцебскай старонкі. Многія творы прысвечаны падзеям Вялікай Айчыннай вайны ў родным краі, родным паселішчам, рэкам, што радавалі іх вока, што працягваюць радаваць вока нашчадкаў...

На прэзентацыі, якую адкрыла і вяла загадчык аддзела краязнаўства Віцебскай абласной бібліятэкі Ларыса Рагачова, расказвалі не толькі як стваралася кніга, але ўспаміналі аўтараў, з якім шмат хто з удзельнікаў сустрэчы быў знаёмы. Старшыня Саюза пісьменнікаў Беларусі, дырэктар — галоўны рэдактар Выдавецкага дома «Звязда» Алесь Карлюкевіч расказаў пра цэлы шэраг паэтычных кніг, якія пабачылі свет у апошнія тры гады ў «Звяздзе». Размова — пра калектыўныя зборнік паэтаў Берасцейшчыны, Гродзеншчыны, Гомельшчыны, пра асобныя кнігі паэзіі Рыгора Барадуліна, Алеся Бадака, Віктара Шніпа... «Паэзія, стаўленне да яе ў грамадстве — паказчык высокай культуры, стану літаратурнага працэса, стану гуманістычнага выхавання», — зазначыў кіраўнік пісьменніцкага саюза.

Пра Янку Сіпакова, сваю цікавасць да яго творчасці гаварыла старшыня Віцебскага абласнога аддзялення Саюза пісьменнікаў Беларусі паэт Тамара Краснова-Гусачэнка. Укладальнік зборніка намеснік дырэктара выдавецтва «Мастацкая літаратура» — галоўны рэдактар часопіса «Полымя» Віктар Шніп прачытаў вершы кожнага з аўтараў кнігі «Зямлі нязгаснае святло», звярнуў увагу на тое, чым кіраваўся, выбіраючы з вялікай творчай спадчыны тыя ці іншыя вершы. У кнізе «Зямлі нязгаснае святло» — свая, паэтычная, знітаванасць з драматычнымі падзеямі Вялікай Айчыннай... Пра гэта — і ў вершы Анатоля Канапелькі «Вуліца Бацькі Міная»: «Вуліца Бацькі Міная — / жыцця неўміручы працяг./ Са мною трывога зямная./ І чуецца грукат баёў.../ Вуліца Бацькі Міная/ праходзіць праз сэрца маё». І ў вершы Янкі Сіпакова «Паранены партызан»: «Я паўзу ўжо даўно па снезе,/ І за мною паўзе след даўгі./ Я ўлядзеў, абмарозіўся ў лесе.../ Падпаліце снягі, / Падпаліце снягі!/ Хай сняжынкі трашчаць, як ядловец,/ Як лаўжы, хай сумёты гудуць./ За агнём/ чужаніцы не зловяць,/ Што па следзе крывавым ідуць...» І ў вершы Алега Салтука «Зямлянка»: «Можа, сёння той, жывы,/ І дасюль не знае,/ Што з-пад веек сон-травы/ Кроплі слёз сцякаюць./ Калі з кветкамі пайду,/ Горка вінаваты,/ На «Прарыве» пакладу/ Іх ля ног Салдата...»

Сваімі ўспамінамі пра літаратуразнаўцу і паэта Анатоля Іванавіча Канапельку падзялілася яго калега па шматгадовай працы ў Віцебскім дзяржаўным універсітэце імя П.М. Машэрава кандыдат філалагічных навук паэт Вольга Русілка. Анатолю Канапельку прысвяцілі свае выступленні і іншыя ўдзельнікі шчымлівай і ў адначассе ўрачыстай прэзентацыі кнігі «Зямлі нязгаснае святло».

Віцебшчына — край сапраўдных паэтаў. І, пэўна, Выдавецкі дом «Звязда» яшчэ не аднойчы звернецца да выдання кніг з іх яркімі, высокамастацкімі творамі.

Кастусь ХАДЫКА