Што ні кажыце, але за апошнія гады Беларусь турыстычная значна прырасла, з'явіліся новыя паслугі—прынады для гасцей нашай краіны: анімацыйныя экскурсіі, разнастайныя фестывалі, адраджэнне старых традыцый і рамёстваў, агратурызм. Што далей?
Чаму б не папоўніць наш турыстычны арсенал новай «зброяй»— міфалагічнай? Пакуль беларускія легенды і паданні недастаткова выкарыстоўваюцца ў гэтай галіне. Можна прыгадаць толькі маленькі музей міфалогіі і лесу ў Заслаўі, міфалагічную сцежку ў Бярэзінскім запаведніку, фестываль Цмока на Лепельшчыне.
Гаючыя крыніцы, зачараваныя камяні, паселішчы, у якіх царква нібыта правалілася пад зямлю, ці цэлыя вёскі, якія пайшлі пад ваду, мясціны, дзе можна шукаць зданяў і розных пачвар, — вось той «зачараваны» патэнцыял, які пакуль яшчэ недастаткова выкарыстоўваецца ў турыстычнай галіне. Трэба толькі прыдумаць, як гэта прыпаднесці. Пагадзіцеся, мала проста расказаць паданні. Можна выкарыстоўваць анімацыйныя экскурсіі (сёння пры іх дапамозе турыстам «падаюць» гісторыю Беларусі). А можа, знойдуцца крэатыўныя людзі, якія створаць квэсты на аснове сюжэтаў з беларускіх казак і паданняў.
Так, народ паехаў на Дзеда Мароза, але ж падобныя зімовыя чараўнікі ёсць і ў іншых краінах. Чаму б нам не пашукаць у сваёй міфалогіі і іншых персанажаў? Прычым выкарыстоўваць іх не толькі для заваблівання замежных гасцей, а найперш для развіцця ўнутранага турызму. Не кожны беларус можа сабе дазволіць паехаць у Румынію да Дракулы, ці ў Вялікабрытанію, каб шукаць Лахнэскую пачвару. Але свае вампіры ды ваўкалакі сустракаюцца і ў беларускіх легендах. Праўда, яны не такія крыважэрныя, як у суседзяў — на Беларусі няма паданняў і казак пра вёскі, пакусаныя вампірамі. Ёсць у нас і пярэваратні, і нават кентаўры (напалову людзі, напалову коні — Вазіла і Кумяльган). Ды і русалкі і кікімары ў беларусаў з асаблівасцямі. Так, нашы русалкі не абавязкова з хвастом — яны бегаюць па палях, гушкаюцца на арэлях і качаюцца ў жыце. А кікімары — гэта не жахлівыя цёткі на балоце, а свавольныя дзяўчынкі (па паданнях імі становяцца памерлыя нехрышчоныя ці загубленыя дзеці), якія часта псуюць працу гаспадынь.
Трэба падумаць і куды пасяліць беларускага цмока. Насамрэч, на Беларусі ёсць мясціны, дзе па паданнях жыла гэта істота, напрыклад, у вёсцы Гогалеўка ў вялізным камені. Але перш, чым раскручваць міфалагічную тэму, трэба падумаць, як увязаць гэта з ужо існуючымі турыстычнымі маршрутамі.
А чаму не выкарыстоўваецца наш народны каляндар? Прыкметы, павер'і, святы — добрая крыніца, з якой можна чэрпаць «смачную» інфармацыю для аматараў чароўнага свету. Успомнім Узвіжанне, Русальчын тыдзень, і, канешне, Купалле. Тут і тэмы для цікавых расповедаў, і правядзенне самога свята, а якую шыкоўную можна зрабіць «сувенірку». На жаль, сярод падобнай прадукцыі тэма міфалогіі слаба прапрацавана. Турысты вязуць ад нас саламяных лялек і фігуркі зуброў, а ці трапляўся ім калі сувенір, прысвечаны адной з самых прыгожых і вядомых легендаў Беларусі — папараць-кветка?
Напэўна, да раскруткі міфалагічнай спадчыны трэба падключаць не толькі прадстаўнікоў турыстычнай галіны. Калі наша міфалогія будзе часцей «эксплуатавацца» беларускімі дзіцячымі пісьменнікамі і малыя будуць ведаць сваіх персанажаў, можа, бацькі павязуць іх знаёміцца з беларускім чароўным светам, а не нейкімі тролямі ці эльфамі ў замежных казачных музеях.
Алена ДЗЯДЗЮЛЯ
Фіналістка праекта «Акадэмія талентаў» на АНТ — пра творчасць і жыццё.
На гэтым тыдні Цяльцы будуць проста незаменныя ўсюды, дзе іх ведаюць.
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
