Вопыт Чачэрскага раёна вывучалі дэпутаты Гомельскай вобласці. Традыцыйны выязны семінар старшынь Саветаў дэпутатаў базавага ўзроўню прайшоў у фармаце жывога дыялогу.
Вучні штогод вырабляюць па 600 хатак для птушак, а ад удзельнікаў шматлікіх экалагічных акцый няма адбою... Усё гэта пра Чачэрскі раён, больш за палову тэрыторыі якога — лясы.
Адной з кропак на маршруце ўдзельнікаў семінара стала Залеская сярэдняя школа. У ёй вучацца дзеці з васьмі населеных пунктаў. Пры цесным супрацоўніцтве з Чачэрскім спецлясгасам тут развіваюць экалагічнае выхаванне вучняў. Функцыянуе вучэбна-кансультацыйны цэнтр па радыяцыйнай бяспецы з усім неабходным радыеметрычным абсталяваннем. На прылеглай тэрыторыі сіламі педагогаў і вучняў закладзены пладова-ягадны гадавальнік, які налічвае звыш васьмі тысяч саджанцаў пладовых дрэў. Дзеці вучацца вырошчваць і грыбы.
На тэрыторыі Нісімкавіцкага сельсавета размешчаны тры школы. Тутэйшыя вучні і педагогі заўжды аднымі з першых прыходзяць на дапамогу супрацоўнікам лясніцтваў у навядзенні парадку і высадцы маладога лесу.
— На тэрыторыі нашага сельсавета — Нісімкавіцкае, Бабіцкае і Рудня-Барталамееўскае лясніцтвы, — звярнула ўвагу ўдзельнікаў семінара старшыня Нісімкавіцкага сельвыканкама Жанна Малінава. — Гэтыя прадпрыемствы падтрымліваюць нашы ўстановы адукацыі — дапамагаюць школам з саджанцамі для школьных садоў, ніколі не адмаўляюць у дапамозе падчас добраўпарадкавання прышкольных тэрыторый.
Разам установы рыхтуюць выхаваўчыя мерапрыемствы, а на дзяржаўныя святы выступіць перад вучнямі абавязкова запрашаюць кіраўнікоў лясніцтваў. Увогуле, як адзначыла Жанна Малінава, прафесія, звязаная з лесагаспадарчай вытворчасцю, адна з самых прэстыжных для дзяцей навакольных населеных пунктаў. Многія мараць у будучым застацца жыць у родным сельсавеце і працаваць на карысць дарагога з дзяцінства лесу.
Само лясніцтва ў Нісімкавічах мае доследна-вытворчы статус. Мясцовыя лесаводы праводзяць эксперыменты па высадцы, доглядзе і высечцы дрэў. Мясцовасць балоцістая, што не можа не ўплываць на гаспадарчую дзейнасць прадпрыемства. Пры гэтым у мясцовых лясоў — багатая культурна-гістарычная спадчына.
— Да нашых дзён у квартале 92, напрыклад, захавалася шмат курганоў-могільнікаў, якія сведчаць аб першым пасяленні людзей на чачэрскіх землях — навукоўцы ўстанавілі, што яны адносяцца да жалезнага веку, а ў квартале 47 знаходзіцца старажытнае гарадзішча, — прывялі цікавыя факты супрацоўнікі
Нісімкавіцкага лясніцтва.
Увогуле, гэтыя цяжкадаступныя мясціны ў вайну былі партызанскім краем. У нісімкавіцкіх лясах імкнуцца захаваць памяць аб подзвігу герояў Вялікай Айчыннай вайны. Так, недалёка ад пасёлка Яміцкі сіламі ўсіх неабыякавых вяскоўцаў захоўваецца месца базавання 1-й Гомельскай партызанскай брыгады.
— Цікавасць да гэтага месца адрадзілася пасля 1990 года. У лагеры захавалася сапраўдная партызанская лазня, гэта было вельмі цікава для турыстаў, якія прыязджалі да нас, — распавёў дырэктар Нісімкавіцкай базавай школы Іван Перавознікаў.
Сёння на месцы дыслакацыі брыгады побач з пяццю партызанскімі зямлянкамі ўсталяваны мемарыяльны знак. Некалькі гадоў таму старшыня Нісімкавіцкага сельвыканкама Жанна Малінава і кіраўнікі школ, размешчаных на тэрыторыі сельскага Савета, сваімі сіламі цалкам аднавілі «трохсценку» — цэнтральную пабудову партызанскага лагера.
— Унутры мы размяшчаем інфармацыйныя стэнды аб нашых земляках-партызанах. Доступ у зямлянкі свабодны для ўсіх, — удакладніў Іван Перавознікаў, які бярэ самы актыўны ўдзел у падрыхтоўцы экскурсій, распрацоўцы інфармацыйных стэндаў, увогуле добраўпарадкаванні знакавай для жыхароў Чачэршчыны тэрыторыі. — Вельмі папулярнае гэтае месца сярод нашых вучняў. Прыязджаюць да нас штогод і школьнікі, моладзь з самых розных гарадоў Расіі.
Даглядаць месца памяці і пад'язныя дарогі да яго дапамагаюць таксама супрацоўнікі Нісімкавіцкага лясніцтва.
У самім жа пасёлку Яміцкі, размешчаным пасярод лесу, захаваўся толькі адзін дом — бацькоўская хата некалі вялікай сям'і Малінавых.
— Гэта дом бацькоў майго мужа. Вельмі шкада было пакідаць яго, каб разбураўся. Яго наша сям'я цалкам сваімі сіламі ператварыла ў аграсядзібу, — падзялілася старшыня Нісімкавіцкага сельвыканкама. Самастойна сям'я Малінавых добраўпарадкавала і закінуты лясны вадаём.
Гомельская вобласць — самы лясны край Рэспублікі Беларусь, а на аднаго жыхара рэгіёна прыпадае 1,3 гектара лясоў, з запасам драўніны звыш 230 кубічных метраў, звярнула ўвагу старшыня Гомельскага абласнога Савета дэпутатаў Кацярына Зенкевіч, падводзячы вынікі семінара. Кіраўнік дэпутацкага корпуса Гомельшчыны нагадала, наколькі важна развіваць экалагічную культуру жыхароў вобласці:
— Вопыт Чачэрскага раёна адметны шэрагам праектаў па забеспячэнні належнай аховы лясных рэсурсаў і павышэнні сацыяльна-экалагічных функцый лесу, — адзначыла Кацярына Зенкевіч. — Цікавы вопыт работы Чачэрскага раёна па выхаванні адказных адносін падрастаючага пакалення да прыроды, фарміраванні экалагічна разумных паводзінаў у навакольным асяроддзі.
Наталля КАПРЫЛЕНКА
Фота аўтара
З мастацтвам па жыцці.
Баявое ўзаемадзеянне найвышэйшага ўзроўню.
«Дзесяцігоддзі школьнае харчаванне нашых дзяцей будавалася на аснове зборніка рэцэптур».
