Талачынскі раён ў мінулым годзе ўвайшоў у лік найлепшых рэгіёнаў краіны

Талачынскі раён Віцебскай вобласці ў мінулым годзе ўвайшоў у лік найлепшых рэгіёнаў краіны, дзе створаны ўмовы для паспяховага развіцця бізнесу. Аб інвестыцыйным патэнцыяле, ходзе ўборачнай кампаніі і культурных брэндах раёна расказаў старшыня Талачынскага райвыканкама Алег Лындзін.

— Алег Міхайлавіч, як праходзіць сёлета ўборка палёў?

— Уборачная кампанія на Талачыншчыне праходзіць у стабільным рэжыме. Сёлета ўборцы падлягала 20 032 гектары збожжавых і зернебабовых культур, сярэдняя ўраджайнасць склала каля 30 цэнтнераў з гектара — да ўзроўню мінулага года мы крыху не дацягнулі, аднак, улічваючы капрызы надвор'я ў гэтым годзе, ураджай нядрэннай якасці.

У мэтах правядзення кампаніі своечасова і ў тэхналагічныя тэрміны падрыхтоўчаму этапу была ўдзелена асаблівая ўвага. Да пачатку страды ўборачная тэхніка прайшла неабходнае абслугоўванне і атрымала допуск да палявых работ. І заслуга ў гэтым не толькі інжынерных службаў сельгаспрадпрыемстваў, але і простых працаўнікоў вёскі, якія сёння з'яўляюцца ключавымі фігурамі ў бітве за ўраджай, і яны павінны быць упэўнены, што іх інтарэсы абаронены. Гэтая роля адведзена прафсаюзам, якія з пачатку ўборкі актыўна ўключыліся ў працэс арганізацыі і правядзення кампаніі. Усе работнікі на 100 працэнтаў забяспечаны спецвопраткай, арганізавана спаборніцтва сярод экіпажаў, камбайнераў і вадзіцеляў на адвозцы збожжа, у тым ліку сярод моладзі. Прафсаюзныя лідары ажыццяўляюць кантроль арганізацыі харчавання работнікаў, занятых на ўборцы, выканання патрабаванняў аховы працы на ўсіх аб'ектах і ўчастках.

Усяго ва ўборачнай кампаніі ўдзельнічаюць 14 прадпрыемстваў, больш за 215 адзінак тэхнікі, з іх 81 камбайн. Забяспечанасць тэхнікай стапрацэнтная. Лідарамі на ўборцы збожжа сталі РУП «Талачынскі кансервавы завод», ААТ «Друцк-АГРА», ААТ «Обальцы» і УП «Рыдомльскі». Пры гэтым ураджайнасць палёў кансервавага завода склала каля 50 ц/га.

Аграрыі раёна прыступілі да ўборкі бульбы, самыя вялікія палі з другім хлебам знаходзяцца менавіта ў нас. Талачыншчыну нездарма называюць бульбяным краем, яе тут вырошчваюць даўно і ў вялікіх аб'ёмах. У гэтым сезоне пасяўную плошчу павялічылі да 1,1 тысячы гектараў. Флагман гэтай вытворчасці — Талачынскі кансервавы завод, дзе вырошчваюць з дзясятак сартоў рознай групы спеласці. Акцэнт у рэгіёне зроблены на перапрацоўку ўраджаю — паспяхова завод асвоіў выпуск паўфабрыката «Бульба фры». Беларускі вытворца склаў замежнікам высокую канкурэнцыю. Вопыт, перадавыя тэхналогіі і навуковы падыход — адсюль і вынік.

— Які аб'ём інвестыцый быў прыцягнуты ў раён у гэтым годзе?

— За студзень—ліпень 2023 года арганізацыямі раёна выкарыстана 23,3 мільёна рублёў інвестыцый у асноўны капітал або 115,4 % да студзеня—ліпеня 2022 года, будаўніча-мантажныя работы выкананы на 5,1 мільёна рублёў.

У бягучым годзе завершана рэалізацыя трох інфраструктурных інвестыцыйных праектаў, якія значна палепшылі якасць жыцця насельніцтва. Гэта рэканструкцыя цэнтральнай кацельні ў горадзе Талачын (аб'ём укладзеных інвестыцый у 2023 годзе — 569 тысяч рублёў), рэканструкцыя моста праз раку Сакалянка ў гарадскім пасёлку Коханава (аб'ём укладзеных інвестыцый у 2023 годзе — 1,1 мільёна рублёў) і будаўніцтва станцыі абезжалезвання вады ў аграгарадку Жукнева (аб'ём укладзеных інвестыцый у 2023 годзе — 194 тысячы рублёў).

Актыўна вядуцца работы па будаўніцтве памяшкання для ўтрымання кароў сухастойнага перыяду СГФ «Надзёжына» УП «Талачынскі Элеватар-Агра»; рэканструкцыі ліній аптычнага валакна ў населеных пунктах Талачынскага раёна; будаўніцтве сістэмы кропельнага арашэння саду на плошчы 120 гектараў РУП «Талачынскі кансервавы завод».

У раёне рэалізоўваецца даручэнне Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь «1 АТЕ — 1 праект», наш рэгіён не стаў выключэннем. Плануецца адкрыць вытворчасць па выпуску панэляў для будаўніцтва драўляных дамоў, як аднапавярховых, так і шматпавярховых. У першую чаргу вытворчасць нацэлена на рынак Расіі. Таварыства з абмежаванай адказнасцю «Салід Вуд» пачало рэалізацыю інвестыцыйнага праекта «Арганізацыя вытворчасці крыжавана-клееных панэляў (CLT-панэляў)». У прадпрыемства на тэрыторыі рэгіёна маюцца свабодныя плошчы, дзе вядуцца падрыхтоўчыя работы па рамонце фасада будынка і правядзенні ўнутраных работ. Абсталяванне плануецца закупіць у Кітаі. Яно досыць складанае, некаторыя вузлы трэба вырабляць індывідуальна пад тэхнічныя параметры, закладзеныя ў заданні на праектаванне. У выніку запуску вытворчасці будзе створана 70 новых працоўных месцаў.

— Якія мерапрыемствы фарміруюць культурны брэнд Талачыншчыны?

— Талачынскі раён славіцца самабытнай культурай і нацыянальнымі, местачковымі традыцыямі і абрадамі. Кожны населены пункт адрозніваецца ад суседняга сваёй гісторыяй і асаблівасцямі ўкладу жыцця. Аграгарадок Слаўнае вядомы брэндавы святам «Журавінавы край», у Варанцэвічах праходзіць «Бульбяны разгуляй», пасёлак Райцы знакаміты фестывалем «У краі малочнага раздолля».

Паспяхова ў раёне рэалізуецца праект «Мая Спадчына», мэта якога — вывучэнне і захаванне духоўнай культуры, абрадаў, традыцый і гістарычнай памяці нашага народа.

У мэтах захавання ўзораў фальклорнай спадчыны ў раёне працуе этнаграфічная экспедыцыя «Жыватворная крыніца», якая дазваляе паглыбіцца ў нашы вытокі, зразумець, наколькі захаваны ў побыце ўзоры фальклору і як яны перадаюцца з пакалення ў пакаленне. Усяго за паўтары гады работнікамі культуры было праведзена 44 такія экспедыцыі, іх вынікі стануць асновай зборніка «Мая Спадчына — мой Талачын».

Яшчэ адной адметнай асаблівасцю нашага рэгіёна, якой мы ганарымся, з'яўляецца адкрыты конкурс аматарскіх турыстычных фільмаў «Падарожнічаем па Сінявокай». Конкурс заваяваў папулярнасць сярод турыстаў і падарожнікаў з розных куткоў Беларусі, Латвіі і Расіі. Дзякуючы шматлікім творчым работам удзельнікаў у беларусаў і замежных турыстаў значна павялічваецца цікавасць да вывучэння гісторыі нашай краіны, культуры і прыроды, прыцягваецца ўвага гасцей краіны да даследавання прыгожых месцаў і славутасцяў Беларусі. Сёлета конкурс збярэ ўдзельнікаў сёмы раз.

Аляксандра ГВОЗДЗЕВА