Гадоў пяць-шэсць таму тэма супрацоўніцтва з Венесуэлай была на слыху ў Беларусі. У гэтай дзяржаве мы рэалізоўвалі вялікую колькасць праектаў у самых розных кірунках — ад нафтаразведкі і нафтаздабычы, будаўніцтва да гандлю і сельскай гаспадаркі. Сумесныя праекты рэалізоўваліся як на міждзяржаўным узроўні, так і на рэгіянальным. Супрацоўніцтва наладжана прыкладна з паловай венесуэльскіх штатаў (усяго іх 23). Аднак у апошнія гады тавараабарот пайшоў на спад: складаная ўнутраная сітуацыя ў Венесуэле, сусветны эканамічны крызіс налажылі свой адбітак. Настаў час пераламіць гэту тэндэнцыю.
З афіцыйным візітам Беларусь наведаў Прэзідэнт Венесуэлы Нікалас Мадура. Учора ў Палацы Незалежнасці з ім сустрэўся і правёў перамовы кіраўнік нашай дзяржавы Аляксандр Лукашэнка.
Аднавіць былы ўзровень
Дэлегацыя з Венесуэлы на чале з першай асобай краіны наведвае сяброўскія дзяржавы — гэта сведчыць пра тое, што паступова там справы наладжваюцца, аднаўляецца патрэбны для народа парадак. Пра гэта заявіў на пачатку сустрэчы адзін на адзін з Нікаласам Мадурам беларускі лідар.
— Думаю, няма неабходнасці мне казаць пра пачуцці да венесуэльскага народа, да вас асабіста, — сказаў Аляксандр Лукашэнка. — Больш як дзясятак гадоў гісторыі ўзаемаадносін. Мы заўсёды мелі пачуцці высокай удзячнасці і павагі да вас, вашага народа, вашай дзяржавы. У нас з вамі быў вялікі агульны сябар Уга Чавес, якога, на жаль, ужо няма...
Кіраўнік нашай дзяржавы абазначыў і асноўны пасыл сустрэчы:
— Нам трэба рашуча зрабіць добры новы крок наперад у развіцці нашых адносін. Мы да гэтага гатовы.
Нікалас Мадура прызнаўся, што яму вельмі прыемна быць у Беларусі:
— Мы ведаем, што знаходзімся сярод сапраўдных сяброў. Мы прайшлі часы войнаў, баталій, але ўмацаваліся ў гэтых баталіях. Зараз мы знаходзімся на этапе аднаўлення, якое таксама дастаткова складанае.
Так, у эканамічным плане ўрад Венесуэлы робіць новыя крокі. Прыняты план Праграмы баліварыянскага развіцця — так званая эканоміка постнафтавага перыяду. У межах гэтай праграмы кіраўнік Венесуэлы агучыў кірункі сумеснай працы з Беларуссю. Ён канстатаваў, што раней нашы дзяржавы плённа супрацоўнічалі.
— Цяпер мы хацелі б усё аднавіць, — падкрэсліў Нікалас Мадура. — У пакрокавым, спакойным рытме аднавіць узровень супрацоўніцтва. Мы прыехалі з надзеяй зрабіць гэта.
Стаўка на рэальны сектар
Падчас пашыранага фармату перамоў кіраўнік нашай краіны падкрэсліў: Баліварыянская Рэспубліка Венесуэла — стратэгічны і вельмі важны партнёр Беларусі ў Лацінскай Амерыцы.
— За адносна кароткі гістарычны тэрмін нашы краіны стварылі надзейную палітычную і эканамічную базу двухбаковага ўзаемадзеяння. Сёння, разважаючы адзін на адзін аб сітуацыі, якая склалася ў нашых адносінах, мы канстатуем той факт, што нам нічога не трэба пачынаць з нуля. Трэба працягнуць тое, што мы ўмеем рабіць, — сказаў Аляксандр Лукашэнка.
У апошнія гады з-за складанай сітуацыі ў свеце тэмпы рэалізацыі сумесных праектаў знізіліся:
— Калі мы абмяркоўвалі гэтую праблему з Прэзідэнтам, адназначна канстатавалі факт, што нас не задавольвае гэта — ні беларусаў, ні венесуэльцаў. Сітуацыю трэба папраўляць, — заявіў Аляксандр Лукашэнка.
У Беларусі і Венесуэлы наладжаны доўгатэрміновыя гандлёва-эканамічныя і кааперацыйныя сувязі. Створана некалькі сумесных прадпрыемстваў: па выпуску аўтамабіляў, трактароў, здабычы нафты, газіфікацыі, будаўніцтве. Па беларускай тэхналогіі ў Венесуэле арганізавана вытворчасць дарожна-будаўнічай тэхнікі, пабудаваны найбуйнейшы ў Лацінскай Амерыцы цэглавы завод...
— Мы разам пабудавалі сотні тысяч квадратных метраў жылля для маламаёмасных грамадзян Венесуэлы, — канстатаваў беларускі лідар. — Гэта добрая аснова для нашых далейшых дзеянняў. Пачынаючы гэта некалі, мы дакладна трапілі ў цэль — развіваючы рэальны сектар эканомікі.
Выйсце ёсць
Аднаўленне рэальнага сектара, дарэчы, вельмі неабходна Венесуэле.
— Мы гатовы разам з вамі працягваць гэты шлях у Венесуэле, — запэўніў беларускі лідар, успамінаючы ранейшыя часы, калі разам з Уга Чавесам і Нікаласам Мадурам былі вызначаны адпаведныя кірункі развіцця двухбаковых адносін з Беларуссю. — Пры гэтым я сказаў свайму сябру Прэзідэнту, каб ён праблему не перабольшваў. Так, у Венесуэле зараз няпроста, але ў нас было складаней. Мы гэтак жа дзялілі па талонах прадукты харчавання — пасля распаду Савецкага Саюза.
Аляксандр Лукашэнка падкрэсліў: тады мы паставілі перад сабой мэту максімум за 8—10 гадоў не толькі накарміць свой народ, але і выйсці на экспарт харчавання.
— І мы гэтую праблему за гэты час вырашылі, — адзначыў ён. — Венесуэла — пры жалезнай волі ўлады і дысцыпліне — гэтую праблему вырашыць за пяць гадоў. Мы гатовы ўдзельнічаць у гэтым працэсе і аказваць вам усямерную падтрымку як сваім самым блізкім і добрым сябрам.
Аляксандр Лукашэнка ўзгадаў той час, калі Венесуэла дапамагла Беларусі — тады ў нас былі праблемы з вуглевадародамі. Ён запэўніў: наша дзяржава пра гэта не забыла.
Кіраўнік беларускай дзяржавы нагадаў, што ў Беларусі і Венесуэлы на міждзяржаўным узроўні створаны тры сумесныя камісіі. Яны не збіраліся некалькі гадоў. Лідары Беларусі і Венесуэлы дамовіліся, што ўжо ў лістападзе ў Мінску збярэцца сумесная беларуска-венесуэльская камісія:
— Я падключуся да вырашэння гэтых праблем, і мы намецім у лістападзе канкрэтны план нашых дзеянняў па вырашэнні пытанняў, якія ўзніклі ў нашых адносінах у Венесуэле і ў Беларусі. Я гатовы прыляцець у Венесуэлу, і мы з Прэзідэнтам яшчэ раз разгледзім гэты план і зацвердзім яго. Але мы дамовіліся яшчэ і пра тое, што, выпрацоўваючы гэты план, мы ні ў якім разе не павінны спыніцца і чакаць. Мы павінны працаваць па тых кірунках, па якіх сёння патрэбна працаваць, заключаючы канкрэтныя кантракты.
Санкцыі бесперспектыўныя
Звярнуўся Аляксандр Лукашэнка і да пагрозы знешняга ваеннага ўмяшальніцтва ў справы Венесуэлы.
— Тое, што сёння Венесуэле пачалі пагражаць, дайшло да адкрытых пагроз ваеннага ўварвання ў гэтую суверэнную краіну... Хачу падкрэсліць, што мы катэгарычна супраць усялякай агрэсіі, супраць хаосу і беспарадку, супраць умяшальніцтва ва ўнутраныя справы Венесуэлы і любой дзяржавы. Мы выступаем за вырашэнне любога канфлікту мірным шляхам. Нельга навязваць краінам рознага кшталту каляровыя рэвалюцыі.
Прэзідэнт Беларусі ўпэўнены, што венесуэльцы самі ў стане разабрацца, што ім рабіць у сваёй краіне.
— Для кожнага чалавека, незалежна ад яго палітычных поглядаў, інтарэсы роднай краіны, мір, парадак у ёй — вышэй за ўсё, — заявіў беларускі лідар. — Венесуэльцы вельмі цвёрда адказалі на гэта пытанне. Санкцыі супраць Венесуэлы з боку пэўных геапалітычных сіл бесперспектыўныя і шкодныя — у тым ліку і для тых, хто ўводзіць гэтыя санкцыі.
«Дарожная карта» рыхтуецца
Выступаючы перад прадстаўнікамі СМІ па выніках перамоў, Аляксандр Лукашэнка яшчэ раз падкрэсліў важнасць беларуска-венесуэльскіх адносін. Ён таксама заявіў, што наша дзяржава высока цэніць цвёрдую пазіцыю, якую Венесуэла займае ў ААН і іншых міжнародных арганізацыях.
— Вы рашуча выступаеце за выбудову шматпалярнага свету, гэта сугучна і нашай пазіцыі. Вы выступаеце за ўзаемавыгаднае і раўнапраўнае супрацоўніцтва з усімі дзяржавамі, — канстатаваў беларускі лідар.
Па яго словах, цяперашні афіцыйны візіт Прэзідэнта Венесуэлы ў Мінск будзе садзейнічаць паглыбленню партнёрства паміж нашымі краінамі ва ўсіх сферах. Аляксандр Лукашэнка паведаміў, што падчас перамоў яны з Нікаласам Мадурам абмяняліся меркаваннямі адносна ключавых кірункаў эканамічнага і палітычнага ўзаемадзеяння, вызначылі арыенціры на будучыню.
— На жаль, як мы канстатавалі, цяпер экспартна-імпартныя сувязі Беларусі і Венесуэлы не на тым самым высокім узроўні, на якім мы калісьці былі, — па розных прычынах, у многім не залежных ад Венесуэлы і Беларусі. Але патэнцыял дзвюх краін дазваляе значна ўмацаваць нашы адносіны, у тым ліку ў сферы эканомікі і гандлю, — упэўнены Прэзідэнт.
Кіраўнік беларускай дзяржавы таксама паведаміў, што ідзе распрацоўка «Дарожнай карты» супрацоўніцтва дзвюх краін. Падрыхтоўка дакументаў павінна быць завершана ў найбліжэйшы час, а падпісаць іх плануецца падчас будучага пасяджэння Міжурадавай камісіі па гандлёва-эканамічным супрацоўніцтве.
Надзея ЮШКЕВІЧ
Фота БЕЛТА
Сумесныя праекты ядзерных тэхналогій.
У парадку дня — зацвярджэнне Канцэпцыі нацбяспекі і Ваеннай дактрыны.
